Phát hiện những bức tranh hang động 44 nghìn năm tuổi

Giáo sư Adam Brumm của Đại học Griffith (Úc) nhận xét: “Những hình ảnh này cho đến nay là ví dụ cổ xưa nhất cho thấy tổ tiên chúng ta có thể tưởng tượng những điều không tồn tại trong tự nhiên. Quái thú có mặt trong thần thoại và văn hóa dân gian của tất cả các dân tộc trên thế giới, và chúng thường được liên kết với các vị thần, tổ tiên và linh hồn. Người Indonesia cổ đại đã thể hiện mối liên hệ này trong các tranh của mình từ rất lâu trước khi những cư dân đầu tiên của châu Âu bắt đầu thực hiện điều tương tự, dù cho trước đây chúng ta vẫn nghĩ châu Âu là nơi ra đời các tôn giáo hiện đại”.

Mới đây các nhà nhân chủng học và khảo cổ học còn tin rằng tranh hang động, “Venus of the Paleolithic ” (bức tượng phụ nữ thời tiền sử) và các biểu hiện khác về nghệ thuật thị giác (trực quan) của thời kỳ đồ đá có liên quan đặc biệt với đại chúng châu Âu cổ đại. Vài năm trước, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng người Neanderthal cũng có thể vẽ và cũng phát hiện ra rằng những bức vẽ cổ xưa nhất về Homo sapiens thực ra không phải ở châu Âu, mà là ở Đông Nam Á.

Các cuộc khai quật ở châu Phi cho thấy nghệ thuật thị giác bắt nguồn từ trước khi loài người rời khỏi lục địa đen. Đặc biệt, vào năm 2011, các nhà khảo cổ đã phát hiện trong hang động Blombos của Nam Phi một vỏ nhuyễn thể được sơn bằng sơn, được cho là phục vụ như một bảng màu của một nghệ sĩ cổ đại, cũng như các công cụ làm việc khác của họa sĩ, tuổi khoảng 100 nghìn năm.

5 năm trước, khi nghiên cứu nghệ thuật trên đá trong hang Maros ở phía nam Sulawesi, Brumm và các đồng nghiệp đã hoàn thành khám phá này. Những hình ảnh này, bản vẽ chi tiết của lợn hươu (Babyrousa) và các động vật khác, đã được phát hiện vào giữa thế kỷ trước, nhưng trước nghiên cứu của các nhà khảo cổ học Úc, không ai biết rằng tuổi của chúng là hơn 40 nghìn năm, chứ không phải chỉ là 10 nghìn năm, như trước đây.

Việc phát hiện ra những ví dụ cổ xưa kỷ lục về nghệ thuật thời kỳ đồ đá đã buộc nhóm của Brumm tiếp tục tìm kiếm trong các hang động khác ở Sulawesi và các khu vực khác của Indonesia, nơi khí hậu thuận lợi cho việc bảo tồn các bức tranh hang động. Các nhà khoa học đã tình cờ thực hiện một phát hiện mới, ấn tượng hơn nhiều ở cách hang Maros vài chục km về phía bắc. Một nhà hang động học nghiệp dư ở địa phương đã tìm thấy một lối đi mới vào trong hang động Lyang-Bulu-Sipong. Lối đi này trước đó chưa thể phát hiện, bởi nó nằm ở độ cao khoảng 8m tính từ đáy hang.

Khi bước vào lối này, các nhà khảo cổ bắt gặp một bức tranh khổng lồ miêu tả vài chục người nhỏ bé săn lùng những con lợn hươu khổng lồ và những con trâu lùn đồng bằng anoa (Bubalus depressicornis) bằng giáo và dây thừng. Các nhà khoa học đã xác định tuổi các bức tranh được vẽ cách đây gần 44 nghìn năm, sớm hơn vài nghìn năm so với những phát hiện trước đó.

Phần thú vị nhất của bức tranh này là nó mô tả không phải người bình thường, mà được gọi là thú hóa (therianthropes). Những sinh vật thần thoại này đã kết hợp các nét của con người và các động vật khác nhau. Trước đây, dựa trên độ tuổi của những bức tranh cổ nhất thuộc loại này ở châu Âu, các nhà khoa học tin rằng tổ tiên của chúng ta đã học được cách vẽ những con thú từ khoảng 20-25 nghìn năm trước. Phát hiện của Bromm và các đồng nghiệp của ông hóa ra không chỉ cổ xưa hơn trong những bức tranh này, mà về nguyên tắc còn là sự miêu tả sớm nhất về các thú hóa, bức tượng nhân sư (Đức: Löwenmensch) nổi tiếng 40 nghìn năm tuổi được tìm thấy ở Đức vào thế kỷ trước.

Theo Maxim Ober ở Đại học Brummi: “Những bức vẽ này chỉ ra rằng nghệ thuật Cổ sinh học không phải nơi nào cũng phát triển dần dần, chuyển dịch qua hàng ngàn năm từ những khái niệm đơn giản đến những bức vẽ phức tạp hơn. Về bản chất, mọi thành tố phát triển của các bức vẽ hang động đã từng tồn tại ở Nam Á từ 44 nghìn năm về trước”.

Nguồn: https://www.theguardian.com/science/2019/dec/11/earliest-known-cave-art-by-modern-humans-found-in-indonesia

https://www.npr.org/2019/12/11/786760790/44-000-year-old-indonesian-cave-painting-is-rewriting-the-history-of-art